Varkens en kippen, Bacchus en Hercules

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gevelwerk aan het voormalige kantoor van de Verzekeringsmaatschappij de Nederlanden door Lambertus Zijl, 1895

 

 

 

       

 

                                    In een portiek om de hoek zijn twee gevelstenen aangebracht, kloeken met kuikens en een varken

                                    met biggen toont de voorspoed.

 

 

 

Het pand, dat bij de bouw een kantoor, winkels, een foto-atelier en een conciergewoning omvatte, is ontworpen door Berlage, gebouwd in 1894 / 95 en uitgebreid in 1911. Al het beeldhouwwerk aan de gevel is van Lambertus Zijl, het meeste uit 1895. Aan de kant van het Rokin was voorheen een Bodega en een stoffenwinkel gevestigd en aan deze zijde maakte Zijl in 1911 twee gevelstenen die daaraan herinneren. In een driehoek, een timpaan verbeeldend, doet de wijngod Bacchus zich tegoed aan druiven. Hij wordt geflankeerd door een slapende hond en kat.

 

 

 

 

 

                                                               

 

                                                                   Bacchus

 

 

                   

 

                      Daarnaast zit een vrouw met een rol stof op schoot en een schaar in de hand.

 

 

 

Aan de gevel op het Muntplein 2 staat Hercules / Herakles, de god die kracht en slimheid in zich verenigde. Hij wist 12 zware taken, waaronder het doden van de veelkoppige slang Hydra, tot een goed einde te brengen. Uit het hoofddeksel van deze Hercules piept een slangenkop. Hij doorklieft een krokodil.

 

De krokodil symboliseert razernij, het kwaad, huichelachtigheid, tirannie en de dood. Boven zijn hoofd staat de tekst: ‘Ick en maek u den brant onschadelyck’.

 

Het verwijst naar de brandverzekering die het kwaad bestrijdt.

 

            

 

        

 

 

 

 


 

Lambertus Zijl (1866-1947)

 

Lambertus Zijl was begin vorige eeuw een belangrijk bouwbeeldhouwer, een kunstenaar die in samenwerking met architecten en interieurontwerpers niet alleen de kunstzinnige ornamentiek aan en in gebouwen verzorgde, maar ook op de grote passagiersschepen van de Nederlandse Stoomvaart Maatschappij en de Koninklijke Paketvaart Maatschappij. Kunstenaars als Zijl maakten voor de zalen, gangen en hutten van de eerste klas bronzen reliefs, beelden, houtsnijwerk, meubels.

 

Lambertus Zijl en zeker Mendes da Costa zijn bepalend geweest. Deze twee beeldhouwers legden de grondslag voor de stijlomslag aan het begin van de eeuw. Het 19-eeuwse classicisme werd binnen enkele jaren vervangen door hun robuuste, heldere stijl, die goed aansloot op de Amsterdamse School-architectuur.

 

 

 

 

                        Op de hoek Muntplein / Kalverstraat zit hoog tegen de gevel een roepende gevleugelde vrouw, temidden

                        van tekens van de dierenriem. Een beschermengel of demon?

 

 

 


 

hoek Muntplein / Rokin, Amsterdam

 

Foto’s: mei 2008, april 2010 en juni 2015

 

 

Startpagina Buitenbeeldinbeeld

 

Buitenbeelden in Amsterdam Centrum

 

Amsterdam: Hildo Krop