|
Vondel
2013 Joost van den Vondel door Louis Royer, 1867
2006 Aanstoot De calvinistische noorderlingen - met het bijbelse gebod 'gij zult u geen gesneden beeld maken' in het achterhoofd – hadden weinig op met de beeldhouwkunst zo blijkt uit felle reacties op het Vondelmonument. De ontwerper van de sokkel, de Limburgse architect Pierre Cuypers, had onder Vondels voeten vier schutsengelen aangebracht - een al te katholiek ornament, vonden de verbolgen calvinisten. Muzen Op het voetstuk staan een korte
levensbeschrijving, een hulde aan zijn schrijversschap en zijn voornaamste
werken vermeld. Op de hoeken van het voetstuk vier engelachtige muzen, de
personificaties van de vier dichtvormen van Vondel. Elke muze is herkenbaar
aan een attribuut: de slagpen staat voor hekeldicht, de harp voor lierdicht,
het masker voor treurdicht en het boek met de pen voor heldendicht. Aan de
achterzijde van het voetstuk staat "SCRIPSIT AETERNITATI":
"Hij heeft geschreven voor de eeuwigheid.
Oud Het oudste nog bestaande standbeeld
in Amsterdam is ‘Rembrandt‘ op het Rembrandtplein,
dat omstreeks 1850 is gerealiseerd. Kort daarop volgde het
standbeeld voor Vondel in het Vondelpark. Opmerkelijk is dat voor
standbeelden in Amsterdam eerder ‘onze grote kunstenaars‘ in aanmerking
kwamen dan staatshoofden of leden van het koningshuis, een enkele
uitzondering daargelaten, zoals Thorbecke op het Thorbeckeplein. Geschiedenis 1982 Vanwege de ontruiming van een gekraakt pand aan de
Vondelstraat waarbij tanks worden ingezet, wordt op 23 december Vondel van
zijn voetstuk getrokken en het hoofd meegenomen. Op de sokkel luidt de
achtergelaten tekst: “geen Huidenstraat-truc” (bij een juridische procedure
waren niet de krakers partij, maar werd door de eigenaar van een pand de
huurder gedagvaard).
Foto: ANP
Het hoofd ligt op 14 januari voor het kantoor van de Raad van State in 's Gravenhage. Op 16 november is het bronzen gevaarte met de beeltenis van de Amsterdamse dichter teruggelast op zijn oude plaats. 1992 Het standbeeld van Joost van den
Vondel in het Vondelpark is
als gevolg van reinigingswerkzaamheden onherstelbaar beschadigd. Dat heeft directeur W. Beeren van het
Stedelijk Museum het dagelijks bestuur van het stadsdeel Zuid schriftelijk laten
weten. Tijdens de schoonmaakwerkzaamheden is de sokkel van het beeld zwaar beschadigd en is de in meer dan honderd jaar ontstane
patina (corrosie) goeddeels verdwenen. Volgens de CDA-fractie in het
stadsdeel is verzuimd om voorafgaande aan de schoonmaak advies in te winnen
bij deskundigen van het Stedelijk Museum, een gebruikelijke procedure bij
werkzaamheden aan kunstwerken. De fractie wil zo snel mogelijk van
verantwoordelijk wethouder H. Wals weten wat de omvang van de schade is en
wie daarvoor verantwoordelijk is. Het beeld van Vondel, dat begin
jaren tachtig na een kraakactie waarbij het hoofd werd ontvreemd ook al is
gerestaureerd, is een schepping van de beeldhouwer Louis Royer, die ook
het beeld van Rembrandt op het Rembrandtsplein heeft
vervaardigd. Volgens wethouder Wals heeft de
schoonmaakactie een aantal mankementen aan het licht gebracht. Zo zou de
restauratie van tien jaar geleden, waarbij het hoofd weer op de romp werd
gezet, slecht zijn uitgevoerd. "We weten al maanden dat de sokkel er
ernstig aan toe is. Daarom hebben we drie maanden geleden zestigduizend
gulden uitgetrokken om dat te repareren. De huidige werkzaamheden hebben de
schade niet aangebracht, alleen aan het licht gebracht," aldus Wals. De
deelraad heeft volgens Wals wel degelijk het Stedelijk Museum ingeschakeld
voor advies bij de schoonmaakwerkzaamheden.
1994 Het beeld van Vondel
in het Amsterdamse Vondelpark is niet beschadigd
door de restauratie van vorig jaar, maar door reparaties in 1983. Dat heeft de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg het stadsdeel Zuid laten weten. In 1983
werd het beeld
hersteld nadat het tijdens de rellen bij de ontruiming van een kraakpand in
de Vondelstraat zijn hoofd had verloren. Volgens de dienst is een kunstmatige
oude roestlaag nodig. Die kost 35.000 gulden, plus nog eens dat bedrag voor
demontage en transport. Het restauratiebudget van het stadsdeel is ongeveer
veertig mille. Het stadsdeel heeft gevraagd wat
de op een na beste methode is. Het antwoord: die is er niet. "onze
aanbevolen afwerking is de enige methode die recht doet aan de aard en de
kwaliteit van het werk en onze verantwoordelijkheid voor cultuuruitingen uit
het verleden verplicht ons bij geleden schade aan het project het herstel uit
te voeren op een niveau dat in overeenstemming is met de kwaliteit van het
object," zegt de Rijksdienst. 2010 Het park is in tien jaar tijd
gerenoveerd, ook Vondel kreeg een opknapbeurt. Doordat het park verzakte,
waren de bakstenen waarop het beeld rust bloot komen te liggen. Een wal van
aarde, beplant met viooltjes, onttrekt de fundering nu aan het zicht. De berg
zand wordt bijeen gehouden door een brede muur.
Joost van den Vondel (1587 – 1679), dichter en toneelschrijver. Vondel verdiende in Amsterdam zijn brood in de kousenhandel die hij van zijn vader had overgenomen. In 1610 schreef hij zijn eerste toneelstuk. Na de dood van prins Maurits in 1625 schreef Joost van den Vondel het treurspel Palamedes. De controverse rond Johan van Oldenbarneveldt en prins Maurits was de aanleiding. Vondel moest voor het werk terechtstaan.
Hier leit Vondel zonder
rouw, Hy is gestorven van de kouw Tot Vondels bekendste werken horen zijn toneelstukken Gijsbrecht van Aemstel en Lucifer. Hij is naast Gerbrandt A. Bredero en P.C. Hooft de bekendste Nederlandse schrijver uit de Gouden Eeuw.
1924
1918 Louis Royer (1793-1868) De beeldhouwer Louis Royer werd geboren in Mechelen. In deze Vlaamse stad studeerde hij aan de Academie. Op 17-jarige leeftijd ging hij in de leer bij de beeldhouwer Jan Frans van Geel. Vervolgens zette hij zijn studie voort in Parijs. Nadat Royer in 1823 de Prix de Rome won, verbleef hij vier jaar in Rome. Toen Royer in 1828 terugkeerde naar het noorden, vestigde hij zich in Den Haag. Hier hoopte hij opdrachten te ontvangen van de koninklijke familie. Na zijn verhuizing naar Amsterdam, trad er een verandering
op in Royers werk: hij legde zich toe op portretten van beroemdheden uit de
Nederlandse geschiedenis. Royer was een van de oprichters van de Amsterdamse
kunstenaarsvereniging Arti en Amicitiae in 1839.
Louis Royer door
Charles van Beveren, 1830 (Rijkmuseum Amsterdam) Vondelpark, Amterdam Zuid Foto: juni 2006 en juli 2013
Startpagina Buitenbeeldinbeeld Buitenbeelden in
Amsterdam Zuid Monumenten
in Amsterdam: Portretten |
