Cactuspaar Cactusman/vrouw of –mens (Homme cactus II) door Julio González, 1939 Groot naakt op een rode stoel (Grand nu au fauteuil rouge) door Pablo Picasso, 1929 Cactusman/vrouw of –mens (Homme cactus I) door Julio González, 1939 Cactusman/vrouw of –mens; wordt een vogel losgelaten? Spaanse burgeroorlog De Spaanse burgeroorlog duurde van 1936-1939. Februari 1936 had het linkse Volksfront de verkiezingen gewonnen en een regering gevormd van links-republikeinen. De militairen kwamen daartegen in opstand en grote delen van Spanje kwamen onder het bewind van de nationalisten; onder andere Madrid en Catalonië met Barcelona hielden stand. De republikeinen deelden als tegenzet wapens uit onder de bevolking waarop de bloedige burgeroorlog uitbrak. Op 23 december 1938 viel Barcelona en op 28 maart 1939 kwam Madrid in handen van de nationalistische troepen van Franco. Het betekende op 1 april 1939 het einde van de oorlog en de republiek en het begin van de dictatuur van generaal Franco. In de voorgaande maanden na de val van Barcelona hadden al vele Europese landen waaronder Nederland het nationalistische regiem van Franco erkend. De Verenigde Staten erkende Franco op 1 april en hief het wapenembargo tegen Spanje op; de paus stuurde Franco een felicitatie-telegram met onder andere de tekst: “Wij verheffen Ons hart tot God en verheugen Ons met Uwe Excellentie over de zoo vurig verbeide overwinning van het katholieke Spanje.” De schreeuw
(Le cri), 1939 Grafietpotlood op
papier
‘
Foto: juni 2018, op zaal Dubbel Kort na het einde van de burgeroorlog, in de zomer van 1939, maakte González zijn beelden van cactusmensen. Nummer I wordt gezien als een vrouw, nummer II als een man. Gezien studies in tekeningen, verbeeldt Homme cactus II een schreeuwend persoon met opgeheven arm, op bovenstaande foto is de linkerkant van het ‘hoofd’ de opengesperde mond. Gedacht wordt dat de cactusmensen lijdende maar ook standvastige Catalanen voorstellen die ondanks het verlies van de oorlog altijd overeind zullen blijven als cactussen in een droge woestijn. Maar misschien is er ook een andere kant. Laat de vrouw een vogel los, een vredesduif misschien? Twee studies (niet op de expositie) laten ook een dansende cactusmens zien en een cactusmens getiteld ‘Humor’. Mogelijk was González in 1939 ook blij met het (naderende) einde van de oorlog, hoewel Catalonië, zijn geboortestreek, op had moeten geven: een vrede met akelige stekels.
Dansend, febr-maart 1939 Humor, november 1939 Julio González
(1876-1942)
brons, postume gietingen Gemeentemuseum Den Haag Tentoonstelling González,
Picasso en Vrienden; winter 2017-18 Foto’s: februari
2018 Startpagina Buitenbeeldinbeeld |