Hulproep Schreeuwende Montserrat (Tête de Montserrat criant) door Julio González, 1942 gips Spaanse burgeroorlog De Spaanse burgeroorlog duurde van 1936-1939. Februari 1936 had het linkse Volksfront de verkiezingen gewonnen en een regering gevormd van links-republikeinen. De militairen kwamen daartegen in opstand en grote delen van Spanje kwamen onder het bewind van de nationalisten; onder andere Madrid en Catalonië met Barcelona hielden stand. De republikeinen deelden als tegenzet wapens uit onder de bevolking waarop de bloedige burgeroorlog uitbrak. Op 23 december 1938 viel Barcelona en op 28 maart 1939 kwam Madrid in handen van de nationalistische troepen van Franco. Het betekende op 1 april 1939 het einde van de oorlog en de republiek en het begin van de dictatuur van generaal Franco. In de voorgaande maanden na de val van Barcelona hadden al vele Europese landen waaronder Nederland het nationalistische regiem van Franco erkend. De Verenigde Staten erkende Franco op 1 april en hief het wapenembargo tegen Spanje op; de paus stuurde Franco een felicitatie-telegram met onder andere de tekst: “Wij verheffen Ons hart tot God en verheugen Ons met Uwe Excellentie over de zoo vurig verbeide overwinning van het katholieke Spanje.” Schreeuwende Montserrat (Masque de Montserrat criant), 1938-1939 ijzer Moord en kinderroof In de nasleep van de bloedige burgeroorlog werden nog vele ‘zuiveringen’ uitgevoerd, duizenden en duizenden republikeinse strijders werden omgebracht. Uit Wikipedia: De historicus Antony Beevor schatte dat het
aantal dodelijke slachtoffers van Franco na de burgeroorlog boven de 200.000.
In Franco-Spanje werden er ongeveer 190 gevangenkampen opgezet, waartussen
367.000 en een half miljoen gevangenen waren geïnterneerd. Volgens de
officiële cijfers van het nationalistische regime waren er 270.719 politieke
gevangenen in het begin van 1940. In 1941 werden 12.043 kinderen bij hun
republikeinse ouders weggehaald en gegeven aan weeshuizen, katholieke
instituten en nationalistische echtparen. De geboren Catalaan González verbeeldde het leed van de
republikeinse Catalanen tijdens en na de oorlog met schreeuwende boerinnen
die hij Montserrat noemde: de naam verwijst naar de berg Montserrat in de
buurt van Barcelona, de berg werd het symbool voor Catalonië. Gonzalez: “This barbaric land, as
beautiful as it is wretched. This country, which since its beginning, was
always subjected to new conquerors... this martyred people, oppressed,
without their own liberty, without the hope of ever obtaining it.” Julio González
(1876-1942)
Schreeuwende boerin, La Montserrat
(Tête d’une paysanne criant, La Montserrat), 1941 Pen en inkt op papier Gemeentemuseum Den Haag Tentoonstelling González,
Picasso en Vrienden; winter 2017-18 Foto’s: februari
2018 Startpagina Buitenbeeldinbeeld |