Jachtluipaarden
Twee cheetah’s door Hetty Heyster, 1994
In 1930 kreeg Artis voor het eerst cheetah’s in de collectie. Vele kranten
maakten in dezelfde bewoordingen gewag van de aanwinst: “Van Nairobi
(Aequatoriaal Oost-Afrika) maakte een viertal prachtige jachtluipaarden,
gepards of cheetah’s de reis naar de nieuwe roofdierengalerij van Artis, waar
zij in uitstekenden toestand zijn aangekomen en door hun in het oog vallende
schoonheid algemeene bewondering wekken.”
|
Nadien zijn nog diverse malen cheetah’s aangevoerd in Artis.
Nakomelingen kregen deze dieren niet in gevangenschap.
|
detail foto: Ben van Meerendonk,
1937
De Tijd van 27 juni 1937 schreef over jong
dierenleven in Artis en vertelde over de jachtluipaarden: ‘Dagelijks worden
ook voorzichtige pogingen aangewend om een nijlpaard en twee bezadigde
jacht-luipaarden of Gepards aan elkaar te gewennen, zoodat men het
Afrikaansch tafereel te aanschouwen zal kunnen krijgen van een plompen
Behemothkop nieuwsgierig uitkijkend boven den waterspiegel naar de voorbij
loopende of rennende Cheetah’s in het ruime zandperk, of een
speelsch-oolijk nijlpaardje, achter de met prachtige sprongen hem
ontwijkende jachtpanters aandravend.’
|
|
Pipo
Zeker vijf kranten
plaatsten in maart 1942 een foto van een cheetah in Artis. De courant Het nieuws van de dag: ‘Een
nieuwe bewoner van de Amsterdamsche Artis is sedert kort het jacht-luipaard
“Pipo”, waarin geen greintje kwaad steekt. Men kan het dier vaak met zijn oppasser
in den tuin van het zonnetje zien genieten. De directeur, dr. Sunier, kijkt
het tweetal na.’
|
de twee zijn identiek
Het lukte
Artis in de loop der jaren niet haar cheetah’s tot voortplanting te bewegen
en dat lukte ook maar heel weinig andere dierentuinen.
Artis besloot in
1967 tot een onderzoek door middel van een internationale enquete onder
dierentuinen. Dat leverde belangrijke kennis op.
|
|
De gemiddelde
tijd dat een jachtluipaard in gevangenschap overleefde, was maar drie jaar en
vijf maanden. Twintig procent ging in het eerste half jaar dood. Het kwart
van de beesten dat de eerste 4,5 jaar wist te overleven, kon ouder worden,
ruim de helft haalde negen jaar, de langst levende veertien jaar.
Een factor was
misschien de voeding, die moest vers zijn en met de huid gegeven worden. In
het wild was geobserveerd dat een wijfje niet samenleeft met mannetjes.
Artis probeerde lessen te trekken uit de bevindingen en separeerde het
vrouwtje dat in 1964 in Artis was gekomen van de twee mannetjes die
december 1967 arriveerden. Daarna is er via de kranten niets meer vernomen
over cheetah’s in Artis. Inmiddels is er wel een succesvol Europees
fokprogramma.
|
het beeld
was in 1999 een geschenk van de aannemer ter gelegenheid van de ingebruikneming
van
uitbreidingsfase 1 (na
inlijving van het voormalig spoorwegterrein aan de achterkant)
Hetty Heyster (1943)
www.hettyheyster.nl Wikipedia
Dierentuin Artis, Plantage Kerklaan, Amsterdam Centrum
Foto’s: juli 2017
Startpagina Buitenbeeldinbeeld
Startpagina Artis
|