|
Radionymf
Radiomonument van Albert Termote, 1936 Het monument herdenkt het eerste radiogesprek vanuit Eindhoven van de toenmalige koningin Wilhelmina met West-Indië (31 mei 1927) en Oost-Indië (een dag later). Het beeld wordt weerspiegeld in het water van de hartvormige vijver. De gehele voorstelling verbeeldt het geluid dat in een raaklijn van de aarde blijft bewegen, tot het in Indië opgevangen wordt.
NatLab was huis Stem van de Reus Het Parool
17-1-2002: “Het ambitieuze
Eindhovense plan Strijp S., waarin een industrieterrein van Philips een
nieuwe bestemming krijgt als woon- en kantoorgebied, betekent vermoedelijk
het einde van het fameuze Natuurkundig Laboratorium van Philips. Vijf
rijksmonumenten, waaronder het Veemgebouw en de Philite-fabriek (waar de
Philips-versie van bakeliet werd gemaakt), blijven gespaard, maar de
architectonische waarde van het NatLab wordt in een uitgebracht rapport
'discutabel' geacht. Wel erkent men de cultuur-historische waarde van het
gebouw, zodat wellicht een deel behouden zal blijven. In het NatLab
aan de Kastanjelaan begon 75 jaar geleden feitelijk de Wereldomroep. In maart
1927 vond er de eerste geslaagde radiouitzending gericht op Nederlands-Indië plaats.
Technici slaagden er die dag in om met een krachtige watergekoelde zendbuis
voor de kortegolf een afstand van 16.000 kilometer te overbruggen. De eerste
omroepinstallaties hadden slechts een bereik van enige honderden kilometers. Een telegram van
een Nederlandse radio-amateur uit Java maakte duidelijk dat de ontvangst van
de kortegolfzender goed was: 'Uw korte-golftoon schitterend'. Ook vanuit
Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Amerika en Japan kwamen meldingen over de
sterke ontvangst binnen.
Het NatLab
zorgde voor meer primeurs. Een maand later, op 28 april 1927, werd het
Concertgebouw te Amsterdam via een telefoonlijn verbonden met het
laboratorium. Langs deze weg werd voor het eerst een live concert,
gedirigeerd door Mengelberg, over de hele wereld uitgezonden. Het succes van
de zender PCJJ (de letters JJ verwezen naar de initialen van de ontwerper van
de zender, ir. J.J. Numans) werd een paar maanden later op koninklijke wijze
gevierd. Op 1 juni 1927 spraken Wilhelmina en prinses Juliana vanuit de
Philipsfabriek 'voor den microphoon van den Philips Kortegolf-zender te
Eindhoven' de landgenoten in Nederlands Oost- en West-Indië toe. De vele
enthousiaste reacties van luisteraars over de hele wereld deden Philips
besluiten de Philips Omroep Holland Indië (PHOHI) op te richten, de eerste
officiële wereldomroeporganisatie. In september van dat jaar vonden de eerste
proefuitzendingen plaats vanuit het in Huizen gebouwde zendstation. De sterke
ontvangst van de zender werd geroemd. Zelf sprak Philips trots over De Stem
van de Reus. De zender bleef tot 1957 in gebruik. In
1936 werd in het Eindhovense Stadswandelpark de Radionymf onthuld, een
monument ter herinnering aan die eerste geslaagde radiouitzending gericht op
de kolonie. Het monument, waarvan een kopie in Nederlands-Indië staat, werd
door de stad Eindhoven geschonken aan het Philips-concern.” Bovenstaande tekst komt uit het Parool van 17 januari 2002. Ir.
Hans Vles, auteur van het boek “Hallo Bandoeng. Nederlandse Radiopioniers
1900-1945” Walburg Pers 2008, mailde
een correctie: “de code van de zender: PCJJ
had niets te maken met de voornamen van Johan Jacques Numans. Puur toeval.
Deze code was al in 1919 aan Philips gegeven. De uitzending op 31 mei 1927
begon met West Indie en werd gevolgd door Oost-Indie. Het hele traject tussen
zender en ontvanger(s) moest in het duister liggen, vandaar het late uur: de
nacht van 31 mei op 1 juni 1927. Koningin Wilhelmina en prinses Juliana
overnachtten in de Kon. Trein, die in Nuenen was geparkeerd op een zijspoor.”
Albert Termote (1887-1978) Albert Termote was een bekende beeldhouwer in Nederland. Hij heeft veel monumenten, beelden, portretten en ruiterbeelden gemaakt. Termote werd geboren te Lichtervelde in België en kwam tijdens de Eerste Wereldoorlog in Nederland terecht. Hij heeft les gehad van Jan Bronner.
Stadswandelpark, Eindhoven Foto’s: april 2006 en november 2013
Startpagina Buitenbeeldinbeeld Buitenbeelden
in Stadswandelpark Eindhoven |
