|
Vis op het droge
Ichthus door Theresia van der
Pant, 1984 Zwemkracht Op een expositie in een galerie staat december 1980 ook een vis. De Telegraaf: “Dieren die kracht uitstralen lijken haar voorkeur te hebben, maar er is toch ook een grote vis die een gespannen beweging laat zien. Het is Theresia van der Pant nooit om een leuk beeld te doen. Het gaat haar om de vereenvoudiging, om de abstrahering van het leven.” Over de Zaanse vis zei Van der Pant dat het een verbeelding was van "de kracht van de zwembeweging". Er staat ook een vissenbeeld van Van der Pant in Den Helder en Uithoorn.
Ooit stond de vis vrijstaand, gericht op het water, klaar om de Zaan in te zwemmen. Nu zit hij gevangen tussen de banken van het terras van een restaurant (Foto boven: beeldbank Zaanstad, 2002).
Achtertuin Artis Begin jaren vijftig maakte Van der Pant haar eerste diersculptuur, een baikalrob. Daarna volgde een giraffe, een kat, vissen en talloze vogels als pinguins, reigers, eenden, valken, zwaluwen, zwanen en de mythische Phoenix. Waarom ze dieren als hoofdthema koos, wist van der Pant zich in 1989 niet meer te herinneren. Waarom het geregeld exotische dieren waren, wel:
De vorm van de vis doet sterk denken aan de snapper. De groep snappers bestaat uit ongeveer honderd verschillende soorten en behoort tot de baarsachtigen. Hun leefgebied beslaat de tropen en subtropen. Van der Pant heeft de vis ongetwijfeld in het aquarium van Artis gezien en heeft daarom de vis zwemmend weten te treffen.
Theresia van der Pant (1924-2013) Van der Pant is bekend geworden als beeldhouwster van dieren. “Dieren wekken geen schroom op, er is geen verlegenheid.” “Als beeldhouwer ben ik altijd zeer geïnteresseerd geweest in de prachtige vormen van dieren. Vogels natuurlijk, maar ook dolfijnen en zeehonden.” “Ik houd veel van mensen, maar ik beeldhouw niet graag naaktfiguren. Er is weinig verschil tussen het ene naakt en het andere en dan in dat koude Nederland, nee. Kleding inspireert me al helemaal niet. Dus als ik mensen uitbeeldde, waren het portretten.” De meeste van haar sculpturen zijn in gips gemodelleerd en vervolgens in brons gegoten in een van te voren bepaalde oplage. Van die oplages hield ze altijd zelf één exemplaar. Als de rest verkocht was, werd het gipsmodel vernietigd. In 2006, toen Van der Pant 82 jaar oud was, is zij gestopt met beeldhouwen. Ooit was een uitspraak: ‘Ik wil doorwerken tot in mijn graf’. Maar daar kwam reuma tussen. Het overviel haar op 76-jarige leeftijd.
Oostkade bij de sluiskolk, Zaandam Foto’s: november 2013
Beelden regio’s Zaanstreek en Waterland |
