Vitrage

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zonder titel door Narcisse Tordoir, 1993

 

 

Hekwerk

 

In de opening van het cirkelvormige Barcelonaplein aan de zuidzijde heeft de Belgische kunstenaar Narcisse Tordoir een kunstwerk geplaatst in de vorm van een monumentaal hekwerk, dat meebuigt in de ronde vorm van het gebouw. Het is het eerste werk van Tordoir in de openbare (buiten)ruimte. De poort staat open en is gefixeerd. Het kunstwerk is opgebouwd uit vierkanten van 3,3 x 3,3 meter waarin een beeldmotief is geplaatst.

 

Van een gezamenlijk buurtleven was uiteraard nog geen sprake bij het opleveren van de nieuwe wijk, het leven speelde zich voornamelijk af achter de voordeur. Tordoir heeft zich laten inspireren door de situatie die ontstaat bij dit soort nieuwbouwprojecten in een sociaal niemandsland. Hij ontwierp een hek als een collectieve vitrage waarin de verdeling in verdiepingen en ramen herhaald werd. De vierkanten tonen telkens een raam met opzijgeschoven gordijnen waardoor naar binnen of naar buiten gekeken kan worden, de alledaagse werkelijkheid achter de vensters van woningen wordt grafisch verbeeld. Te zien zijn o.a. een pijp, neuzen, een toffee, gezichten met een tekstballon en een bos bloemen. Sex wordt gesymboliseerd door de combinatie van een bot en een sleutelgat.

 

(naar Oost East Kunst Art, 2001 en SKOR)

 

 

Geen nobele gelaten

 

Door gidsen wordt bij rondleidingen door Amsterdam erop gewezen dat een van de figuren in het hekwerk zijn tong uitsteekt. Dat is, zo gaat het verhaal, omdat de kunstenaar geen ‘nobele gelaten’ wilde maken, het ging hier tenslotte om sociale woningbouw. Tordoir was zo onverstandig dat bij de opening hardop te zeggen, met als gehoor de nieuwe bewoners. ‘Hij werd nog net niet in het water gegooid’.

 

 

 

                                  

 

 

 

Traject

 

Henk de Vroom was adviseur beeldende kunst van de gemeente en bemoeide zich nogal intens met het Oostelijk Havengebied. Hem leek Tordoir de geschikte man om het mooie, ronde enigszins afgesloten woonplein aan te kleden. Op de site architectuuramsterdam.nl vertelt De Vroom over het hobbelige traject dat afgelegd werd:

 

Een aantal ambtenaren reisde af naar Luik om Bruno Albert, de architect van het plein, te polsen. Van een hek was toen nog geen sprake, maar Albert wilde helemaal niets, hij hoorde het gezelschap aan zonder ook maar een kop koffie aan te bieden en na een uurtje kon men retour Amsterdam. Op een tweede bezoek nam De Vroom Tordoir mee, en hoewel de heren elkaar niet verstonden (Albert spreekt alleen Waals en Tordoir alleen Vlaams) konden ze elkaar al snel vinden en de zaak werd beklonken bij een etentje met  overvloedige champagne en oesters.

 

Vervolgens moesten de toekomstige bewoners overtuigd worden. Die wilden ‘niet in een gevangenis wonen’, dus velen voelden niet voor een hek. Maar met behulp van een maquette en een camera waarmee het uitzicht vanaf de balkonnen duidelijk werd, raakten ze overtuigd. Het hek was transparant, een tekening tegen de lucht.

 

De laatste hindernis was de gemeente. Het hek was gevaarlijk in ambtelijke ogen. Om klimpartijen te voorkomen moesten er punten op aangebracht worden. Dat was weer bezwaarlijk omdat het afbreuk doet aan het kunstwerk. Maar de onderste vakken van het hekwek bleken langgerekt, ze prikkelen niet tot klimmen. Dat kon volstaan. Toch zat er in 2009 een joch bovenin het hek, in paniek, hij durfde niet terug. Verkleumd werd hij naar beneden gehaald.

 

 

 

 

 

 

 


 

Narcisse Tordoir (1954)

 

Antwerpse fotograaf, schilder en kunstenaar.

 

 

 

 

 

 

 

 


 

Barcelonaplein

 

Foto’s: maart 2007

 

 

 

Startpagina Buitenbeeldinbeeld

 

Startpagina Zeeburg