Havenwerkers

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Havenwerkers door Hildo Krop, 1916-19

 

 

Aan weerszijde van de trap van het pand op nummer 311 aan de KNSM-laan staan beelden van Hildo Krop uit de periode 1916-1919. Ze dragen de naam Havenwerkers. Het ene beeld toont sombere sjouwende mannen rond een locomotief, het andere eveneens weinig vrolijkheid uitstralende werkers rond een schip. Aan weerszijden van deze twee beelden staan 'zeevogel met stadswapen' en 'koggeschip met zeelui aan boord'. De vier zijn oorspronkelijk gemaakt voor de Koninklijke Hollandse Lloyd. Na het verdwijnen van de Lloyd zijn de beelden bij het Stedelijk Beheer in opslag gekomen, waar ze in 1992 herontdekt zijn. In 1996 is er een verzoek tot plaatsing op de huidige lokatie gedaan. Op 14 februari 1998 zijn de beelden onthuld.

 

 

 

                        

 

 

 

 


 

Beelden stonden jaren op terrein Stedelijk Beheer


AMSTERDAM - Een jaar of drie geleden staarde beeldenliefhebber Ype Koopmans uit het raam van een trein die ergens tussen het Muiderpoortstation en het Centraal Station stilstond voor een sein. Hij wist niet wat hij zag. Vier beelden, onmiskenbaar van de hand van Hildo Krop, lagen achteloos op een opslagterrein langs het spoor.

Naar berichten uit Het Parool, januari 1997:

 

 

Koopmans was daarom geschokt door zijn ontdekking. Was dit de manier waarop Amsterdam tegenwoordig omgaat met zijn culturele erfgoed? Hij stelde E.J. Lagerweij-Polak op de hoogte, de schrijfster van een boek over Hildo Krop. Bij haar vervoegde zich in die tijd - drie jaar geleden dus - Ton Heijdra. Heijdra schrijft boeken over Amsterdamse stadsdelen; onlangs voltooide hij Stomweg gelukkig in Amsterdam-Oost. In die tijd werkte hij aan de inmiddels verschenen geschiedenis van het Oostelijk Havengebied: Kadraaiers en Zeekastelen.

 

In het archief van het Stedelijk Museum had Heijdra foto's gevonden van de vier beelden van Krop die voor het kantoor van de Koninklijke Hollandsche Lloyd stonden aan de Oostelijke Handelskade. Dat gebouw is in de jaren zeventig gesloopt en de vraag rees waar die beelden waren gebleven.

 

Lagerweij-Polak kon Heijdra verwijzen naar Koopmans, die hem vertelde over het opslagterrein langs de spoordijk. Het probleem was dat Koopmans zich niet meer herinnerde waar de trein precies had stilgestaan. Als ze nog in het bezit van de gemeente zijn, moeten ze bij Stedelijk Beheer liggen, wist Heijdra. Al snel werd duidelijk dat hij inderdaad op het opslagterrein van die dienst aan de Dijksgracht moest zijn, vlak naast het spoor tussen Muiderpoort en CS. ''Ze hadden er nog nooit van Hildo Krop gehoord,'' vertelt Heijdra. ''Al zei de opzichter bereidwillig dat ergens op het terrein beelden lagen.'' Inderdaad trof Heijdra tussen verroeste kettingen en boeien vier beelden aan, die hij kon identificeren als de hekpijlerbekroningen die Krop had vervaardigd voor het kantoor van de Koninklijke Hollandsche Lloyd aan de Oostelijke Handelskade.

 

 

 

                    

 

 

 

Eén van de beeldengroepen stelt havenwerkers voor met een boot, een trein en balen en zakken. Na de sloop van het Lloyd-kantoor in de jaren zeventig zijn ze terecht gekomen op het terrein van Stedelijk Beheer aan de Dijksgracht, waar ze langzaam dreigden weg te kwijnen. Deze beelden zijn licht-beschadigd. Ze worden nu hersteld voor 16.500 gulden. De beeldengroep zal worden geplaatst in de hal van het Open Havenmuseum aan de KNSM-laan op het gelijknamige eiland.

 

De andere beeldengroepen zijn ook aangetroffen op het opslagterrein aan de Dijksgracht. Ze zijn simpeler van vorm en nog onbeschadigd. Het stelt een zeevogel voor met het wapen van Amsterdam, terwijl het andere een koggeschip toont met met zeelui aan boord. Ze stonden vroeger op pijlers bij het portiershokje van de Hollandse Lloyd. Het is de bedoeling om 'de zeevogel' en 'het koggeschip' buiten, aan weerszijden van de toegang van het Open Havenmuseum op te stellen. ''Met herplaatsing van de beelden kan een traditie van de Amsterdamse beeldhouwkunst in ere worden hersteld,'' schrijft Ton Heijdra, die het idee om de beelden terug te halen bedacht.

 

 

 

 

 

 

 

Verloren beelden van Hildo Krop terug in de haven


AMSTERDAM - De steenhouwer, sigaar in de mondhoek, schudt het hoofd. ''Dat beeld staat net. En nu is er al tegenaan gepist.'' De vier beelden van voormalig stadsbeeldhouwer Hildo Krop staan na ruim drie jaar soebatten eindelijk op de plek van bestemming: voor de entree van het Open Haven Museum aan de KNSM-laan.

 februari 1998

 

Uit steen gehouwen havenarbeiders flankeren nu de museumtrappen. Op de stoep aan weerszijden staan verstilde robuuste 'golven'.  Beeldhouwer/restaurateur Karoly Szekeres: ''In die ene zie je een schip met twee mannen en een hond; in de andere het Amsterdamse wapen, de drie Andreaskruisen.'' Het koggeschip met mannen en hond is een afbeelding van het stadszegel van Amsterdam.

 

 

 

                              

 

 

 

Verloren en verlaten

 

Ongeveer drie jaar geleden ontdekte liefhebber Ype Koopmans de beelden. Hij zat in de trein, keek ergens tussen Muiderpoort en Centraal Station naar buiten en zag daar zowaar enkele echte Krops, verloren op een verlaten opslagterrein. Ooit dienden ze als versiering bij het kantoor van de Koninklijke Lloyd aan de Oostelijke Handelkade. Al snel was er het plan ze terug te halen naar het havengebied. Dat ging niet zonder slag of stoot, de wegen der bureaucratie bleken lang en ondoorgrondelijk, maar uiteindelijk is het gelukt.

 

De beelden zijn donker en verweerd. Skezeres: ''We hebben eerst bekeken of ze helemaal schoon konden worden gemaakt.'' Maar de steen onder die donkere oppervlakte bleek te kwetsbaar. En, vindt men in het museum, eigenlijk hoort het ook zo. De tijd is 'over de beelden heen gegaan' .

 

 

 

 

 

 


 

Hildebrand Lucien Krop (1884-1970)

 

Info Hildo Krop            Krop in Amsterdam             Wikipedia

 

 

 

                                      

 

 

 


 

KNSM-laan 311, Amsterdam Zeeburg

 

Foto’s: maart 2007 en februari 2008

 

 

Startpagina Buitenbeeldinbeeld

 

Startpagina buitenbeeldverhaal Amsterdam: Zeeburg

 

Amsterdam: Hildo Krop